Sangtakieng.com
forklift operations safety
การใช้โฟร์ค-ลิฟท์อย่างปลอดภัย
 
งานเขียน เรียบเรียง : รณรงค์ แสงตะเกียง 
facebook : รณรงค์ แสงตะเกียง
บริษัท เอเซีย แสงตะเกียง จำกัด (ASSA)
e-mail : sangtakieng@gmail.com mobile 093 7719222 

หัวข้อที่จะนำเสนอ 
 
  • ตอนที่หนึ่ง ความรู้ทั่วไปและหลักการยกขนย้ายของโฟร์ค-ลิฟท์ : นำเสนอหน้านี้ด้านล่าง
  • ตอนที่สอง วิธีตรวจสภาพโฟร์ค-ลิฟท์ก่อนใช้งานประจำวัน : คลิ๊กตรงนี้
  • ตอนที่สาม วิธีลดภาวะเสี่ยง วิธีควบคุมอันตรายงานโฟร์ค-ลิฟท์ : คลิ๊กตรงนี้
  • ตอนที่สี่ แผนขนย้ายงานปฏิบัติการโฟร์ค-ลิฟท์ Handling Plan : คลิ๊กตรงนี้
  • ตอนที่ห้า การตรวจติดตามความปลอดภัย : คลิ๊กตรงนี้
  • ตอนที่หก วิธีฝึกภาคสนาม ซ้อนวางชิ้นงานซิกแซกสลับฟันปลา : คลิ๊กตรงนี้
  • ตอนที่เจ็ด  การทบทวนการบริหารจัดการเพื่อพัฒนาปรับปรุงระบบ : คลิ๊กตรงนี้

คู่มือคำแนะนำและแบบฟอร์มเกี่ยวกับ Forklift Operations
 
  • คู่มือคำแนะนำและใบตรวจสภาพโฟร์ค-ลิฟท์ก่อนใช้งานประจำวัน : คลิ๊กตรงนี้
  • ใบบันทึกการฝึกโฟร์คขลิฟท์ภาคสนาม : คลิ็กตรงนี้

 
กฏหมายที่เกี่ยวข้อง
กฏกระทรวง-กำหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร ปั้นจั่นและหม้อน้ำ พศ. ๒๕๕๒ (อ่านหมวด ๑ ส่วนที ๔ รถยก) : คลิ๊กตรงนี้
 

 
ความรู้ทั่วไปและหลักการยกของโฟร์ค-ลิฟท์

ความรู้ทั่วไป
 

โฟร์ค-ลิฟท์หรือรถยกที่มีใช้งานในภาคอุตสาหกรรมมีหลายแบบ หลายยี่ห้อ, การออกแบบที่หลากหลายและแตกต่างนั้น มีเจตนารมณ์หลักเพื่อตอบสนองการขนย้ายฯ ที่คล่องตัวและปลอดภัยมากที่สุดกับชิ้นงานหรือสินค้าที่รูปร่างแตกต่างกันนั่นเอง อย่างไรก็ตาม ผู้คนมักจะพูดกันสั้นๆ ว่าเพื่อความเหมาะสมกับการใช้งาน ซึ่งบางครั้งคำว่าเหมาะสมกลายเป็นคำพูดเพียงง่าย หากแต่ความหมายที่แท้จริงอาจเข้าใจอย่างคลุมเครือ, แสงตะเกียง.ดอทคอมเพียงหวังว่าเมนูนี้จะช่วยไขความกระจ่างที่กล่าวถึงนี้ ซึ่งยังหมายรวมถึงเรื่องอื่นๆ ซึ่งเกี่ยวข้องกับโฟร์ค-ลิฟท์ด้วย

โฟร์ค-ลิฟท์ที่ใช้กันมาก มีสามแบบและที่ใช้กันมากที่สุดคือโฟร์ค-ลิฟท์แบบน้ำหนักถ่วง :
  • โฟร์ค-ลิฟท์แบบขนย้ายผลิตภัณฑ์หรือชิ้นงานทรงยาว (Side loader)
  • โฟร์ค-ลิฟท์แบบน้ำหนักถ่วง (Counter weight forklift)
  • โฟร์ค-ลิฟท์แบบเดินตาม (Walk behind forklift)

 
  
 

 
1.หลักการยกของโฟร์ค-ลิฟท์แบบน้ำหนักถ่วง (Lifting Principle)
โฟร์ค-ลิฟท์มีพื้นฐานมาจากคานกระดกทั่วไป สินค้าที่จะยกต้องไม่หนักกว่าน้ำหนักถ่วงด้านหลัง หากน้ำหนักเกิน รถจะกระดกคะมำหน้า
ทบทวนความเข้าใจขั้นพื้นฐานก่อนเข้าเรื่อง :
 
  • จุดศูนย์ถ่วง (CG-Center Gravity)-คือจุดรวมน้ำหนักของวัตถุ ทำให้วัตถุอยู่ในสภาพสมดุล
  • ทฤษฏีการล้มของวัตถุ-วัตถุจะล้มก็ต่อเมื่อมีแรงภายนอกมากระทำ ให้จุดศูนย์ถ่วงออกนอกฐานรับแรง
  • ทฤษฏีของคาน, งานที่เกิดเนื่องจากระบบคาน =แรงxระยะทาง หน่วยเป็นนิวตันเมตร

 
       
 
 
โฟร์คลิฟท์มีหลักการทำงานมาจากทฤษฏีของคาน, การออกแบบเชิงวิศวกรรม จุดหมุนจะอยู่ประมาณแกนล้อหน้า ฉะนั้นความสามารถในการยกของรถฯ จะมีค่าเท่ากับระยะทางจากแกนล้อหน้าคูณด้วยจุดศูนย์ถ่วงนำหนักของโฟร์ค-ลิฟท์ท่อนหลัง และต้องไม่ลืมว่าน้ำหนักหลักของโฟร์ค-ลิฟท์ท่อนหลังอยู่ที่น้ำหนักถ่วงด้านท้าย ฉะนั้นผู้ชำนาญการณ์มักอธิบายว่า ความสามารถของโฟร์ค-ลิฟท์มีค่า=เท่ากับระยะทางจากแกนล้อหน้าคูณด้วยจุดส่วนถ่วงของน้ำหนักถ่วงด้านหลัง อย่างไรก็ตามบริษัทผู้ผลิตจะแสดงความสามารถไว้แล้วบนตัวรถฯ

 
Load Center (LC)-คือระยะไกลสุดจากโคนงาไปทางด้านปลายงา ซึ่งโฟร์ค-ลิฟท์สามารถยกของได้เต็มประสิทธิภาพ ตัวอย่างเช่นโฟร์ค-ลิฟท์ขนาด 3 ตัน ยกชิ้นงานรูปทรงเหลียมที่มีมิติกว้าง ยาวและสูงน้ำหนัก 3 ตัน หากจุดศูนย์ถ่วงของชิ้นงานที่กล่าวถึงนี้ตกห่างจากโคนงานไม่เกินระยะ Load Center-LC, โฟร์คลิฟท์จะสามารถยกได้ แต่หากจุดศูนย์ถ่วงฯ ตกเลยระยะนี้ออกไปโฟร์ค-ลิฟท์ก็จะคะมำหน้าเป็นไปตามทฤษฏีของคาน
  • LC ของโฟร์ค-ลิฟท์ขนาด 2-15 ตันลงมามักจะอยู่ที่ระยะ 500 มิลลิเมตรจากโคนงา (ภาษาจำเพาะทางเทคนิคเรียกว่า 500 mm.Load Center)
  • LC ของโฟร์ค-ลิฟท์ขนาด 15-31 ตัน อยู่ที่ 500-750 มิลลิเมตรหรือมากกว่า ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับรุ่น ยี่ห้อและการออกแบบของบริษัทผู้ผลิต

 
การคว่ำของโฟร์คลิฟท์ (Topple Principle)-การออกแบบเชิงวิศวกรรมของตัวรถ, โฟร์ค-ลิฟท์จะเลี้ยวด้วยล้อคู่หลัง ฐานรับแรงเป็นรูปสามเหลียมและมีจุดศูนย์ถ่วงรถตัวเปล่าอยู่ประมาณกลางๆ ของตัวรถ (ดูภาพด้านล่างประกอบ), เมื่อบรรทุกโหลดจุดศูนย์ถ่วงจะเปลี่ยนขยับไปด้านหน้ารถ เมื่อมีแรงจากภายนอกมากระทำให้จุดศูนย์ถ่วงออกนอกฐานรับแรง โฟร์ค-ลิฟท์จะคว่ำ
 
 
ดูภาพและอ่านคำอธิบายเพิ่มเติม-รถตัวเปล่าจุดศูนย์ถ่วงจะอยู่ที่ CG Truck ซึ่งจะสังเกตได้ว่าจุดศูนย์ถ่วงของรถฯ จะอยู่ใกล้ขอบฐานรับแรงด้านข้าง ฉะนั้นโฟร์ค-ลิฟท์ตัวเปล่าหากมีแรงมากระทำด้านข้าง เช่นเลี้ยวที่ความเร็วสูง, รถจะคว่ำข้างพลิกตะแคงได้ง่าย แต่จะคะมำหน้าได้ยาก ทั้งนี้อันเนื่องมาจาก CG Truck อยู่ห่างจากฐานด้านหน้า จุดศูนย์ถ่วงออกนอกฐานรับแรงด้านหน้าได้ยาก

 
เมื่อรถบรรทุกโหลด จุดศูนย์ถ่วงรวม (Combined CG) จะขยับไปด้านหน้าเข้าใกล้ฐานรับแรงด้านหน้ามากขึ้น แต่จะมีระยะไกลจากฐานรับแรงด้านข้าง หากมีแรงมากระทำตัวอย่างเช่นบรรทุกโหลดและเบรคกระทันหัน รถฯ จะคะมำหน้า, ในแง่ทางเทคนิคควบคุมหรือเทคนิคการใช้โฟร์ค-ลิฟท์ ขนย้ายของจึงกำหนดว่า
  • ขับโฟร์ค-ลิฟท์ตัวเปล่าอย่าเลี้ยวด้วยความเร็วสูง รถจะเกิดอุบัติเหตุพลิกตะแคงด้านข้างได้ง่าย
  • ขับโฟร์ค-ลิฟท์บรรทุกโหลดอย่าเบรคกระทันหัน รถจะเกิดอุบัติเหตุคะมำหน้า
 


งานฝึกอบรม  แปลเอกสารเซฟตี้  งานที่ปรึกษาจัดทำระบบ-ระเบียบปฏิบัติ : บริษัท เอเซีย แสงตะเกียง จำกัด (ASSA)  Tel 093 7719222  E-mail : sangtakieng@gmail.com

กลับหน้าแรก : คลิ๊กตรงนี้
ไปยังเมนู วิธีตรวจสภาพโฟร์ค-ลิฟท์ก่อนใช้งานประจำวัน : คลิ๊กตรงนี้
ไปยังเมนู วิธีลดภาวะเสี่ยงและวิธีควบคุมอันตรายในงานโฟร์ค-ลิฟท์ : คลิ๊กตรงนี้
ไปยังเมนู แผนขนย้ายงานปฏิบัติการโฟร์ค-ลิฟท์ Handling Plan : คลิ๊กตรงนี้
ไปยังเมนู การตรวจติดตามความปลอดภัย Safety Audits : คลิ๊กตรงนี้
ไปยังเมนู วิธีฝึกภาคสนาม ซ้อนวางชิ้นงานแบบซิกแซกสลับฟันปลา : คลิ๊กตรงนี้
ไปยังเมนู การทบทวนการบริหารจัดการเพื่อพัฒนาปรับปรุงระบบ : คลิ๊กตรงนี้

  
MENU
 
WEB LINK
 
VISIT
 สถิติวันนี้ 54 คน
 สถิติเมื่อวาน 267 คน
 สถิติเดือนนี้
สถิติปีนี้
สถิติทั้งหมด
2386 คน
19376 คน
901428 คน
เริ่มเมื่อ 2012-10-14
 
Copyright (c) 2006 by Ronnarong